Kanttekeningen bij de standaard 2007 updated 14-2-2007
van de in Nederland erkende rassen Cavia's, Tamme Ratten, Gerbils, Hamsters en Kleurmuizen

door Judith Lissenberg
Joepie! Na vele jaren (een eerdere versie voor alleen cavia's en kleine knagers verscheen in 1978) hoeven de cavia's en kleine knaagdieren hun rasstandaarden niet meer te delen met die van de konijnen. Sinds februari 2007 hebben ze van de NKB weer een eigen boekwerk gekregen. (Het is dus niet voor het eerst dat er een aparte standaard voor cavia's en kleine knagers is, zoals wordt beweerd). Tot zover het goede nieuws. Jammergenoeg zijn er bij de nieuwe standaard nogal wat kanttekeningen te maken. Omdat KNAGERS! online het belangrijk vindt dat knaagdierliefhebbers kunnen beschikken over de juiste informatie, is deze webpagina in het leven groepen.

Gewichtige zaken
'Bij het samenstellen van deze standaard is er naar gestreefd het dier, dat in de wildbaan leeft, zoveel mogelijk te benaderen', begint het algemene gedeelte. Echt veel lijken veel knagers echter niet meer op hun wilde soortgenoten, zeker nu de gewichten van een aantal soorten in de nieuwe standaard zijn opgeschroefd.

Een volwassen tamme rat hoort nu circa 600 gram te wegen (was 500), een vrouwtje circa 500 gram. Mijns inziens zullen veel dieren dit gewicht niet halen, zeker de vrouwtjes niet. Met 400 gram ben je al een flinke rattendame, maar dan zit je toch nog een heel flink percentage onder het voorgeschreven gewicht - en te veel afwijking van type en/of bouw is volgens de standaard een zware fout. De lichaamslengte van de tamme rat (ongeveer 24 centimeter exclusief staart) is gelijk gebleven. Moet er dus meer gewicht in hetzelfde dier? Dat zou niet zo goed zijn voor het welzijn van de rat. Dikke ratten lopen aanzienlijk meer risico op gezondheidsproblemen. Je zou ze uit dat oogpunt dus eerder liever wat slanker zien.

Tamme ratten
* De staart van de zwarte rat moet tegenwoordig 'in zijn geheel zwart gekleurd' zijn (was 'donker gekleurd'). Ik ben benieuwd hoeveel ratten dit gaat lukken!

* Geel-agouti en fawn hebben hetzelfde genetische symbool gekregen: daar zou verschil in moeten zitten. In het buitenland zijn geel-agouti (daar argente) en fawn hetzelfde dier.

* Bij de wit donkeroog rat staan geen wit donkeroog afgebeeld, maar een verbleekte versie van de niet erkende husky. De foto is bovendien zonder toestemming en naamsvermelding gebruikt, wat in strijd is met het auteursrecht.

Mongoolse gerbils
* De wetenschappelijke naam van de Mongoolse gerbil klopt niet: dat moet Meriones unguiculatus zijn.

Syrische hamsters
* Ik vraag me af of de langhaar satijn hamster afgebeeld op de foto bij langhaar satijn echt een satijn is. Hij ziet er in ieder geval niet duidelijk uit als een satijn.
* De goud-wildkleur met de verdonkeringsfactor, umbrous, is erkend als mahonie. Dit is echter een andere kleur dan de hamster die vroeger als mahonie bekendstond. De vroeger erkende mahonie hoorde een grijswitte buik en witte halve manen te hebben. De huidige standaard spreekt van ivoorkleurig witte halve manen. Kenmerkend voor goudhamsters met de verdonkeringsfactor U is echter dat ze juist (donker)grijze halve manen hebben, zoals ook op de foto in de standaard is te zien.
* Het is de vraag of de sepia Syrische hamster eigenlijk wel bestaat. Sommige kenners gaan ervanuit dat de hamster die wij als sepia aanspreken, de heterozygote versie van de grijs is: Sgsg. Voor meer informatie verwijs ik je naar de pagina hamsterkleuren.
* De lilac Syrische hamster heet nu opeens lila (is ook gebeurd bij de Mongoolse gerbil). Lilac is echter de Engelse benaming voor sering (verwijzend naar de paarsachtige kleur), terwijl het Nederlandse lila alles van lichtblauw tot paars kan zijn.
* De genetische code voor de donker sepia klopt niet: eeuu moet eeU. zijn.
* Bij de foto van de koper heb ik mijn vraagtekens: dit lijkt in ieder geval meer op een oranje Syr en niet op het oranjebruin van de koper.
* De genetische code voor de wit donkeroog is beter Sg.ee, niet Dsds (dat is de code van de gevlekte hamster) of eeWhwh - die Wh (Anophthalmic White) factor heb je namelijk liever niet, omdat bij fok met die factor onderontwikkelde, oogloze dieren geboren kunnen worden.
* De genetische symbolen voor driekleur zijn niet Dsds + kleur, maar Toto in combinatie met, voor het wit,  Ba (witband) of Ds (gevlekt).
* Een gekleurd dier met witte vlekken zou ss + kleur hebben als genetische code? Volgens mij kun je gewoon Ds aanhouden voor beide verschijningsvormen: witte dieren met gekleurde vlekken en gekleurde dieren met witte vlekken: ze kunnen overigens geboren worden in één en hetzelfde nest.

Dwerghamsters
* De gebruikelijke wetenschappelijke naam voor de Russische dwerghamster is Phodopus sungorus, niet Phodopus sungorus sungorus.
* De gebruikelijke wetenschappelijk naam voor de Campbelli dwerghamster is Phodopus campbelli, niet Phodopus sungoris campbelli.
* De naam van de ontdekker van de Campbelli dwerghamster is niet C.W. Campbelli, maar C.W. Campbell. (Eigenlijk is ook de naam Campbelli dwerghamster er ergens ooit foutief ingeslopen: het zou eigenlijk Campbell dwerghamster moeten zijn).

Kleurmuizen
* Normaalhaar satijn (Sasa): satijnbeharing is bij muizen een recessieve factor, genetische code moet dus sasa zijn in plaats van Sasa.
* Ongelijkmatig getekend zwart staat tweemaal in het schema van erkende haarstructuren. Eenmaal ongelijkmatig getekend zwart moet ongelijkmatig getekend blauw zijn.
* Cinnamon-agouti op foto lijkt een te veel naar rood hellende dekkleur te hebben.
* Bij de geel-agouti wordt gesproken over de factor e, maar deze komt niet terug in de genetische formule. (In de oude standaard en Het boek der pelsdieren is er bij de geelwildkleur nog geen sprake van de e factor.)
* Bij de rood staat een genetische code die (nog) niet voorkomt in Nederland, hier hebben we dominant (lethaal) rood AYA of AYa.
* Bij de champagne muis staat een foto van een duifgrijs tan.
* De crème donkeroog heeft dezelfde genetische formule gekregen als de zilver-agouti.
* De crème roodoog was in Nederland niet erkend, maar heeft nu zonder erkennigsprocedure een plaats in de standaard gekregen.
* De wit zwartoog is ten opzichte van de oude standaard van genetische code veranderd.
* De muis die bij de langhaar satijn staat afgebeeld, lijkt geel of oranje satijn te zijn. Deze kleur is echter niet erkend!
* De ogen van een bruin Siamees zijn rood, niet donkerbruin.
* De Hollander muis op de foto voldoet op een zeer belangrijk punt niet aan de standaard: de gekleurde kopplaten rond de ogen horen los van elkaar te liggen (standaard: 'De bles loopt door in de nek'), hier zitten ze aan elkaar vast. Belangrijk om te weten als je de ideale Hollander voor ogen wilt krijgen! Zie de muizenkleuren-diashow op deze site. De genetische code moet ssdudu zijn in plaats van ssdduu.
* Bij de genetische formule van rumpwhite hoort de ee er niet te staan (anders zouden er alleen ressesief rode rumpwhites zijn).
* Ook de Lakenvelder muis op de foto voldoet niet aan wat de standaard verlangt: een witte band 'in het midden van het lichaam'. De band van de muis op de foto zit voor het mooie te ver naar achteren. De genetische code btbt veronderstelt dat er sprake is van een recessieve en dus fokzuivere eigenschap. Uit de praktijk blijkt echter dat er uit twee Lakenvelders 50% Lakenvelders, 25% eenkleurige muizen en 25% bijna witte dieren met een beetje zwart op de kop worden geboren. De Lakenvelder is, met andere woorden, Btbt en vererft intermediar.
* De genetische formule van schildpad is bij muizen niet ToTo, maar Mobr (van brindle).

Heb jij verdere op- of aanmerkingen, suggesties, aanvullingen, discussiepunten?
Laat dan een berichtje achter in het gastenboek hieronder!
Sign InView Entries